July, 2018

Onderzoekers van het PPRC (Niels Uenk, Madelon Wind en Jan Telgen) hebben samen met het Nederlands Jeugdinstituut in opdracht van PIANOo de stand van zaken rond gemeentelijke inkoop in het sociaal domein in beeld gebracht. Van álle gemeenten hebben de onderzoekers álle inkoopprocedures en contracten van Wmo-maatwerkvoorzieningen en individuele Jeugdhulpvoorzieningen verzameld en geanalyseerd. In totaal zijn 4.140 contracten geanalyseerd op aspecten als het gehanteerde uitbestedingsinstrument (subsidie, overheidsopdracht of open house), de inkoopprocedure, gehanteerde bekostigingsvorm, inkoopsamenwerking tussen gemeenten, innovatiegerichte inkoop en integratie van inkoop Wmo en Jeugdhulp voorzieningen. Tevens slaat het onderzoek een brug tussen eerder vergelijkbaar onderzoek naar de nieuwe Wmo-taken sinds 2015 – waardoor ook trends in gemeentelijke zorginkoop in beeld worden gebracht.

Enkele opvallende uitkomsten: gemeenten hanteren in bijna 90% van de zorginkoop het ‘open house’ model, hoewel gemeenten zelf vaak spreken van een aanbesteding van een overheidsopdracht. Gemeenten kopen vaak gezamenlijk in – waarbij samenwerkingsverbanden in de jeugdhulp nog steeds veel groter zijn dan voor Wmo-inkoop. Samenwerkingsverbanden zijn niet stabiel: elk jaar vallen verbanden uit elkaar. Gemeenten kiezen vaak voor een dialooggerichte inkoopprocedure, en hanteren langlopende contracten – beide wel vaker bij Wmo-inkoop dan bij inkoop van jeugdhulp. Er is een voorzichtige trend richting resultaatgerichte zorginkoop. Ten slotte lijkt de inkoop van jeugdhulp de trends in de Wmo-inkoop te volgen, maar met enige vertraging.

Het onderzoek is op 4 juli 2018 door minister Hugo de Jonge met een kamerbrief meegestuurd naar de Tweede Kamer. Het onderzoek sluit aan bij het promotieonderzoek van Niels Uenk (gemeentelijke zorginkoop Wmo), Madelon Wind (gemeentelijke inkoop Jeugdhulp) en relateert aan het onderzoek van Gerrieke Bouwman naar de aanbestedingsrechtelijke aspecten van gemeentelijke zorginkoop.

Voor het gehele onderzoek, zie: ‘Monitor Gemeentelijke zorginkoop 2018‘ en de brochure ‘Inkoop jeugdhulp door gemeenten’.